نماد گذارى آلياژهاى آلومينيوم براساس استاندارد AA
دنياى صنعت و مهندسى داراى زبان مشتركى است كه آنرا استاندارد مى نامند. استفاده از استانداردها باعث میشود تا انتقال اطلاعات به راحتى انجام پذيرد و بيان اطلاعاتى همچون خواص، ترکیب و كاربرد آلياژها و مواد مختلف با زبانى ساده و عمومى در اختيار متخصصين قرار گيرد. با توجه به آنكه استانداردهاى بومى و منطقهاى، كشورى و بين المللى فراوانى وجود دارد، مشکلات مربوط به معادلسازی استانداردهای مختلف، همچنان پا بر جاست و در کشورها و مناطق مختلف از استانداردهای گوناگون استفاده می شود. در اين مبحث نحوه تقسيم بندى آلياژهاى الومينيوم بر اساس استاندارد آمريكايى AA كه متداولترین و شناخته شده ترین روش در شناخت آلیاژهای آلومينيوم محسوب میشود، ذکر می گردد تا ضمن آشنایى با آلياژهاى آلومينيوم، اين استاندارد و نحوه كاربرد آن در موردآلیاژهای آلومینیوم نیز بیان گردد.
در استاندارد AA آلياژهاى آلومينيوم به دو دسته آلياژهاى كارپذير و آلياژهاى ریختگی قسمت بندی می شوند. هر دسته از این آلیاژها بر اساس عنصر آلیاژى اصلى و نيز خواص و كاربرد به چند گروه تقسیم بندی میشود.
نماد گذاری آلیاژهای آلومینیوم كارپذير
در استاندارد AA آلياژهاى كارپذير آلومينيوم مطابق با جدول ١ به هشت كروه تقسيم بندى میشوند که هر آلیاژ با یک عدد چهار رقمی مشخص می شود.رقم اول از سمت چپ نشان دهنده گروه اصلی آلیاژی است. چنانچه رقم دوم از سمت چپ
صفر باشد به معنى آلومينيوم آلياژ نشده كه داراى مقدار كمى ناخالصى ذاتى است مى باشد كه دو شماره بعدى درجه خلوص آلومينيوم را نشان مى دهند (به عنوان مثال 1050 يعنى آلومينيوم با خلوص ٩٩/۵ درصد) و چنانچه رقم دوم عددى غير از صفر از ١ تا ٩ باشد نشان دهنده کنترل میزان یک یا چند ناخالصى به مقدار تعريف شده در آلومينيوم مى باشد.در گروههاى 2XXX تا 8XXX رقم دوم نشان دهنده اصلاح آلياژى مى باشد. اگر صفر باشد بيان کننده آلیاژ اصلی است و اگر ارقام ١ تا ٩ باشد نشان دهنده اصلاحات انجام شده بر روى آلياژ اصلی است که بر اساس قوانین خاصی نامگذاری میشوند. دو رقم بعدی در این گروه ها صرفاً جهت نامگذاری و تفكيک آلياژهاى مختلف از هم مى باشند.
سيستم نامگذارى AA براى آلياژهاى كارپذير آلومينيوم
|
گرو آلیاژی |
عنصر اصلی آلیاژی |
|
1XXX |
99درصد یا بیشتر آلومینیوم |
|
2XXX |
مس |
|
3XXX |
منگنز |
|
4XXX |
سیلسیم |
|
5XXX |
منیزیم |
|
6XXX |
منیزیم + سیلیسیم |
| 7XXX |
روی |
| 8XXX |
سایر عناصر |
نماد گذارى آلياژهاى ريختگى آلومينيوم
در آلیاژهای ریختگى نيز مشابه آلياژهاى كارپذير هر آلياژ با يک عدد چهار رقمى معرفى میشود، با این تفاوت كه بین رقمهای سوم و چهارم از سمت چب، يک نقطه گذاشته مى شود. اولين رقم از سمت چب نشان دهنده كروه آلياژى اصلى است. در گروه 1XX.X دو شماره بعدى درجه خلوص آلومينيوم را نشان مى دهند مثلاً 150X يعنى آلومينيوم با خلوص ۵/٩٩ درصد، در سایر گروهها دو رقم بعدى مشخص كننده نوع آلياژ مى باشند. آخرين شماره بعد از نقطه نيز شاخص شكل محصول است كه صفر يا يك مى باشد. (صفر) مبين قطعه ریختگی و (یک) معرف شمش ریختگی است.براساس استاندارد آليارهاى الومينيوم، تركيب شيميايى شمش و قطعه ريختكى هر آلياژ يكسان مى باشد. مگر در حالتى كه عناصر آهن، منيزيم و يا روى، به عنوان عنصر آلياژ باضافه شده دارای تركیبى مشابه جدول ٣ باشند. در اين حالتها شمش و قطعه ريختگى تركيب شیمیایی متفاوتی مشابه جدول پیدا می کنند.آلیاژهاى ريختگى آلومينيوم نيز در ٨ گروه مطابق جدول ٢ تقسيم بندى مى شوند.
سيستم نامگذارى AA براى آلياژهاى ريختگى آلومينيوم
| گرو آلیاژی | عنصر اصلی آلیاژی |
| 1XX.X | 99درصد یا بیشتر آلومینیوم |
| 2XX.X | مس |
| 3XX.X | سیلیسیم+مس و یا سیلیسیم + منیزیم / مس |
| 4XX.X | سیلسیم |
| 5XX.X | منیزیم |
| 7XX.X | روی |
| 8XX.X | قلع |
| 9XX.X | سایر عناصر |
بدون دیدگاه